De christelijke meditatie is ontsprongen aan de manier waarop in de vroeg-joodse kringen de Thora op meditatieve wijze werd gereciteerd. Zo beoefenden de woestijnvaders en -moeders vanaf de derde eeuw het reciteren van Psalmen of woorden uit het evangelie. In de kloosters die daar weer uit voortkwamen noemde men deze meditatie ook wel lectio divina, oftewel geestelijke lezing. Soms kon je bij deze meditatieve overpeinzing geraakt worden door Gods nabijheid. En deze momenten van verrukking ging men contemplatie noemen.
In de loop van de Middeleeuwen kreeg ook het beeld een steeds grotere rol in de meditatie. Zowel het uiterlijke beeld (een schilderij, een miniatuur in een gebedenboek, een prent), als ook innerlijke verbeelding. Bekend is de manier waarop de Jezuïeten deze vorm van beeldrijke meditatie propageerden. Maar ook werd er steeds meer nadruk gelegd op een eenvoudige manier van verstilling, met behulp van een korte zin die je steeds herhaalt. Dit ging men ook wel contemplatief gebed noemen.
In de tijd na de Reformatie werd meditatie zowel in rooms-katholieke als in protestantse kringen sterk gepromoot. Bij de protestanten had daarbij de lectio divina de voorkeur, de meditatieve overdenking van Gods Woord. In de rooms-katholieke kerk leidde de promotie van contemplatief gebed onder de leken tot conflicten. Wel werden de beeldrijke meditatie van de Jezuïeten en de lectio divina blijvend gewaardeerd.
In de loop van de twintigste eeuw zien we een toenemende belangstelling voor meditatie buiten de kerken om, terwijl men binnen de kerken zich steeds meer voor mystiek gaat interesseren. Ook de belangstelling voor oosterse vormen van mystiek en meditatie nemen toe. Daardoor ontstaan er nieuwere bewegingen van christelijke meditatie die tot op de huidige dag internationale verspreiding krijgen. De Nederlandse afdeling van de World Community for Christian Meditation legt de nadruk op contemplatief gebed in de vorm van mantra meditatie. Vacare, het protestantse platform voor meditatie, bevordert allerlei vormen van meditatie en meditatief leven. Voor meer informatie zie Kick Bras, Christelijke meditatie, uitgave van Adveniat 2024.